Andere benamingen voor ziekte van Dupuytren zijn: Fasciitis palmaris, fibromatosis palmaris, koetsiershand.

Deze folder bevat algemene informatie over de oorzaken, klachten en behandelingen van de ziekte van Dupuytren. Het is bedoeld als aanvulling op het gesprek met uw arts. Algemene informatie kan niet compleet zijn en kan niet altijd recht doen aan iedere individuele situatie, per persoon kan de situatie net anders zijn dan hieronder beschreven.

Wat is de ziekte van Dupuytren?

De ziekte van Dupuytren is een abnormale verdikking van het onderhuids bindweefsel in de handpalm en vingers. Door die verdikking kunnen de vingers steeds krommer (meer gebogen)  gaat staan.

De bindweefselverdikking kan beperkt zijn tot één of meerdere harde knobbels (noduli) of huidintrekkingen (kuiltjes) in de handpalm. Echter de kleine knobbels kunnen zich ook ontwikkelen tot onderhuidse strengen die van de handpalm tot in de vingers lopen. Na verloop van tijd kunnen deze strengen zich samentrekken, waardoor het strekken van de vinger(s) geleidelijk steeds meer wordt beperkt. Een dergelijke strekbeperking wordt een ’contractuur’ genoemd. De vinger(s) wordt hierbij naar de handpalm getrokken.

De ziekte kan in de gehele handpalm en in alle vingers voorkomen. Meestal zijn echter alleen de ringvinger en de pink aangedaan. De oorzaak van de ziekte van Dupuytren is nog niet geheel duidelijk, maar een erfelijke factor is zeker aanwezig. Het komt vaak in de familie voor. De eerste verschijnselen ontstaan meestal na de leeftijd van 40 jaar.

De operatieve behandeling

Redenen om te opereren kunnen zijn:

• Kromstand van vinger die beperkingen geeft in het dagelijks leven. Dit treedt meestal op bij een kromstand  (strekbeperking) van een vingergewricht van 30 graden of meer. Indien de kromstand meer is dan  30 graden neemt de kans op complicaties ook toe.
• Aanhoudende pijn op de plaats van de knobbel, strengen of huidintrekkingen. Bij ontstaan van een nodus kan deze pijnlijk zijn, maar vaak verdwijnt of vermindert de pijn  een aantal maanden na het ontstaan van de nodus en is een operatie niet nodig.

Partiëele Fasciectomie (operatie van voorkeur in RHOC)

Meestal kiezen we voor dit type operatie gezien de goede resultaten (ook op de lange termijn).

De operatie wordt meestal onder een regionale verdoving uitgevoerd in dagbehandeling. Hierbij wordt de gehele arm verdoofd via een prik in de bovenarm, vlakbij de oksel. Bij een kleine afwijking kan de operatie ook onder plaatselijke verdoving in de hand uitgevoerd worden.

Tijdens de operatie wordt met behulp van 1 of meerdere zigzag verlopende huidsnede(s) het aangetaste weefsel verwijderd (een zogenaamde partiële of selectieve fasciectomie). De aanwezige knobbels en strengen worden zo uitgebreid mogelijk verwijderd. Hierdoor wordt de stand van de vingers sterk verbeterd en vermindert de eventueel aanwezige pijn. De wonden worden met onoplosbare hechtingen gesloten.

Voorbereiding voor de operatie

• Als u geneesmiddelen gebruikt, moet u dit tijdens het polikliniek bezoek melden aan uw behandelend arts. Bloedverdunnende medicijnen moet u eventueel, afhankelijk van het middel, een aantal dagen voor de operatie stoppen. Uw arts bespreekt dit met u.
• Aangezien de operatie gebeurt onder regionale anesthesie (waarbij alleen de arm wordt verdoofd) of algehele verdoving (u gaat kort slapen via narcose), wordt u voorafgaand aan de operatie door een anesthesist gezien en wordt o.a. uw algemene gezondheid onderzocht en bloedonderzoek verricht (preoperatieve screening, POS).
• U mag zich de dag van de operatie niet insmeren met bodylotion of olie. U wordt verzocht om sieraden (ringen, armbanden, horloge) af te doen en thuis te laten.

Na de operatie, de nabehandeling

• Na de operatie heeft u een drukverband om de hand en eventueel aangedane vingers. Bij zeer uitgebreide standscorrecties van de vingers wordt soms een gipsspalk aangelegd om de vingers gestrekt te houden. U krijgt een draagdoek (mitella) voor de hand om deze hoog te houden en zo de zwelling te verminderen.
• Na vier tot zes dagen wordt u teruggezien op de polikliniek. Het drukverband (of de gipsspalk) wordt dan verwijderd en u krijgt een dunner verband of steunkous (tubigrip). U mag de wond dan weer douchen. Het litteken kan in het begin korstvorming geven. U krijgt instructies voor wat u dan wel en niet moet doen.
• Na ongeveer twee weken verwijderen wij de hechtingen. Daarna kunt u de hand weer meer gaan gebruiken. De duur van het herstel hangt af van de uitgebreidheid van de operatie en verschilt per persoon. Het is niet precies te voorspellen hoelang dit duurt. Veelal duurt het 3-6 weken voordat u de hand weer vrijwel normaal kan belasten.
• In speciale gevallen kan in de periode na de operatie een (nacht-) spalk en/of handtherapie worden voorgeschreven. Dit is afhankelijk van ernst van de aandoening en  uitgebreidheid van de operatie en wordt voorafgaand aan de operatie met u besproken.

Resultaat van de operatie, wat u kan verwachten

Alhoewel de operatie de functie van de hand meestal sterk verbetert, is het geen garantie dat de ziekte/aandoening niet terug kan komen. Ondanks zorgvuldige verwijdering van het aangetaste weefsel, kan de aandoening in hetzelfde gebied terugkomen of andere gebieden van de hand aantasten. Het kan dus zijn dat in de loop der tijd meerdere operaties noodzakelijk zijn.

Indien een vinger erg lang krom heeft gestaan, kan niet gegarandeerd worden dat de vinger weer helemaal recht komt na de operatie. Na de operatie zullen de hand en vingers nog weken stijf aanvoelen. Indien de aandoening uitgebreid was en veel onderhuidsbindweefsel is verwijderd, kan het 3-6 weken duren voordat de huid volledig is genezen en de hand weer goed belastbaar is.

Mogelijke complicaties, wat zijn de risico’s

Bij elke handoperatie kunnen complicaties voorkomen zoals bloeduitstortingen, vertraagde wondgenezing en infectie. De kans is echter klein en ze kunnen vrijwel altijd goed worden behandeld.

Het optreden van dystrofie ofwel CRPS (Chronisch Regionaal Pijn Syndroom) is zeldzaam. Vroegtijdige onderkenning en behandeling is belangrijk om functiestoornissen te voorkomen.

Een specifieke complicatie van deze operatie is beschadiging van de gevoelszenuwen van de vingers met als gevolg een gedeeltelijke gevoelsstoornis in een deel van de vinger.  Zelden worden deze zenuwen zodanig beschadigd dat de gevoelsstoornis blijvend is. De kans op zenuwbeschadiging neemt toe als de Dupuytren aandoening uitgebreider is en kromstand (strekbeperking) van de vinger groter is.

Tot slot

Voor meer informatie kunt u een afspraak maken op het RHOC Hand en Pols Centrum bij dr. R. Deijkers of dr. G.Kraan. U kunt een afspraak maken via nummer 079-206 5500.